Class 6 NCERT Sanskrit Ruchira Part 1 Chapter 10 Krishika Karmveera | Hindi Translation | Question Answer | कक्षा – 6 रुचिरा भाग – 1 दशम: पाठः कृषिका: कार्मवीरा: | हिन्दी अनुवाद | अभ्यास:
Explained Class 6 chapter step by step Sanskrit Ruchira Part 1 Chapter 10 Krishika Karmveera question answer and Hindi Translation Sanskrit Ruchira is updated as per the latest NCERT book.
कक्षा 6 के पाठ को सरल भाषा में समझाया गया है। संस्कृत रुचिरा भाग 1 पाठ 10 कृषिका कार्मवीरा के प्रश्न उत्तर और हिन्दी अनुवाद एनसीईआरटी पुस्तक के अनुसार अपडेट किया गया है।
Class 6 NCERT Sanskrit Ruchira Part 1 Chapter 10 Krishika Karmveera For those students who want to get good marks in the examinations of Class 6 Sanskrit, here is the solution for Class 6 NCERT Sanskrit Ruchira Part 1 Chapter 10 Krishika Karmveera (कृषिका कार्मवीरा). The NCERT Solution for Class 6 NCERT Sanskrit Ruchira Part 1 Chapter 10 Krishika Karmveera is given in simple language so that the students do not face any problems in reading. By using these solutions, you can get good marks in your examination. Therefore, read the question answers of Class 6 NCERT Sanskrit Ruchira Part 1 Chapter 10 Krishika Karmveera carefully; it will be beneficial for you.
दशम: पाठः
कृषिका: कर्मवीरा:
( हिन्दी अनुवाद )
Class 6 NCERT Sanskrit Ruchira Part 1 Chapter 10 Krishika Karmveera
NCERT BOOK SOLUTIONS | SOLUTIONS FOR NCERT CLASS 6 CHAPTER 10 IN HINDI
सूर्यस्तपतु मेघा: वा वर्षन्तु विपुलं जलम्।
कृषिका कृषिको नित्यं शीतकालेऽपि कर्मठौ।।1।।
हिन्दी अनुवाद – चाहे सूरज तपाये अथवा बादल अधिक जल बरसाये परन्तु किसान और किसान की पत्नी लगातार सर्दि मे भी काम करते रहते है।
Sanskrit Class 6 Chapter 10
ग्रीष्मे शरीरं सस्वेदं शीतं कम्पमयं सदा।
हलेन च कुदालेन तौ तु क्षेत्राणि कर्षत:।।2।।
हिन्दी अनुवाद – गरमी मे शरीर पसीने से भरा रहता है और सर्दी मे हमेशा शरीर कांपता रहता है। परन्तु वे दोनो तो हल और कुदाल से खेत जोतते रहते है।
Class 6 Sanskrit Chapter 10
पादयोर्न पदत्राणे शरीरे वसनानि नो।
निर्धनं जीवनं कष्टं सुखं दूरे हि तिष्ठति।।3।।
हिन्दी अनुवाद – पैरो मे जूते नही , शरीर पर कपडे नही । गरीबों का जीवन कष्टो से भरा रहता है, तथा सुख दूर ही रहता है।
Chapter 10 Sanskrit Class 6
गृहं जीर्णं न वर्षासु वृष्टिं वारयितुं क्षमम्।
तथापि कर्मवीरत्वं कृषिकाणां न नश्यति।।4।।
हिन्दी अनुवाद – घर टूटा- फूटा अर्थात् पुराना है, वर्षा के समय बारिश का पानी रोकने मे असमर्थ है। फिर भी किसानो की कर्मनिष्ठा नष्ट नही होती।
Class 6 Sanskrit Chapter 10 Question Answer
तयोः श्रमेण क्षेत्राणि सस्यपूर्णानि सर्वदा।
धरित्री सरसा जाता या शुष्का कण्टकावृता ।।5।।
हिन्दी अनुवाद – उन दोनो ( किसान और किसान की पत्नी ) के परिश्रम से खेत हमेशा फसलो से भरे रहते है। धरती जो पहले सूखी कांटो से भरी हुई थी वह हरी भरी हो जाती है।
Sanskrit Chapter 10 Class 6
शाकमन्नम् फलं दुग्धं दत्त्वा सर्वेभ्य: एव तौ।
क्षुधा – तृषाकुलौ नित्यं विचित्रौ जन – पालकौ।।6।।
हिन्दी अनुवाद – वे दोनो सभी को सब्जी , अन्न , फल और दूध देते है, और स्वयं सदा भूख और प्यास से व्याकुल रहते है । वे दोनो ही विचित्र जन पालक है।
Class 6 Sanskrit Chapter 10 Solution
शब्दार्था:
Sanskrit | Hindi | Meaning in English |
तपतु – | तपाये, जलाये | may burn |
विपुलम् – | अत्यधिक | in large amount |
कर्मठौ – | निरन्तर क्रियाशील | active |
सस्वेदम् – | पसीने से युक्त | full of sweat |
पदत्राणे – | जूते | shoes |
वसनानि – | कपङे | clothes |
जीर्णम् – | पुराना | old |
वारयितुं – | दूर करने मे | in removing |
क्षमम् – | समर्थ | able |
सस्यपूर्णानि – | फसल से युक्त | full of crops |
धरित्री – | पृथ्वी | earth |
कण्टकावृता – | कांटो से परिपूर्ण | full of thorns |
क्षुधातृषाकुलौ – | भूख प्यास से बेचैन | distressed with hunger and thirst |
अभ्यास:
1. उच्चारणं कुरुत
NCERT Class 6 Sanskrit Chapter 10
सूर्यस्तपतु | जीर्णं | शीतकालेऽपि |
वारयितुं | ग्रीष्मे | सस्यपूर्णानि |
पदत्राणे | कण्टकावृता | क्षुधा-तृषा-कुलौ |
2. श्लोकान्शान् योजयत
Class 6th Sanskrit Chapter 10
क | ख |
गृहं जीर्णं न वर्षासु | वृष्टिं वारयितुं क्षमम्। |
हलेन च कुदालेन | तौ तु क्षेत्राणि कर्षत:। |
पादयोर्न: पदत्राणे | शरीरे वसनानि नो। |
तयो: श्रमेण क्षेत्राणि | सस्यपूर्णानि सर्वदा। |
धरित्री सरसा जाता। | या शुष्का कण्टकावृता। |
3. उपयुक्तकथनानाम् समक्षं ‘आम्’ अनुपयुक्तकथनानां समक्षं ‘न’ इति लिखत
NCERT Solutions For Class 6 Sanskrit Chapter 10
यथा – कृषका: शीतकालेऽपि कर्मठा: भवन्ति। | आम् |
कृषका: हलेन क्षेत्राणि न कर्षति। | न |
(क) कृषका: सर्वेभ्य: अन्नं यच्छन्ति। | आम् |
(ख) कृषकाणाम् जीवनं कष्टप्रदं न भवति। | न |
(ग) कृषक: क्षेत्राणि सस्यपूर्णानि करोति। | आम् |
(घ) शीते शरीरे कम्पनं न भवति। | न |
(ङ) श्रमेण धरित्री सरसा भवति। | आम् |
4. मञ्जूषात: पर्यायवाचीपदानि चित्वा लिखत
Class 6 Chapter 10 Sanskrit
( रवि:, वस्त्राणि, जर्जरम् , अधिकम्, पृथ्वी, पिपासा )
वसनानि – वस्त्राणि
सूर्य: – रवि:
तृषा – पिपासा
विपुलम् – अधिकम्
जीर्णं – जर्जरं
धरित्री – पृथ्वी
5. मञ्जूषात: विलोमपदानि चित्वा लिखत
Sanskrit Class 6 Chapter 10 Solution
( धनिकं , नीरसा , अक्षमम् , दुःखम् , शीते , पार्श्वे )
सुखं – दुःखं
दूरे – पार्श्वे
निर्धनं – धनिकं
क्षमम् – अक्षमम्
ग्रीष्मे – शीते
सरसा – नीरसा
6. प्रश्नानाम् उत्तराणि लिखत
Class 6 Sanskrit Chapter 10 Hindi Translation
(क) कृषका: केन क्षेत्राणि कर्षति ?
उत्तर. कृषका: हलेन कुदालेन च क्षेत्राणि कर्षति।
(ख) केषां कर्मवीरत्वं न नश्यति ?
उत्तर. कृषिकाणाम् कर्मवीरत्वं न नश्यति।
(ग) श्रमेण का सरसा भवति ?
उत्तर. श्रमेण धरित्री सरसा भवति।
(घ) कृषका: सर्वेभ्य: किं किं यच्छन्ति ?
उत्तर. कृषका: सर्वेभ्य: शाकमन्नम्, फलम्, दुग्धं यच्छन्ति।
(ड) कृषकात् दूरे किं तिष्ठति ?
उत्तर. कृषकात् दूरे सुखम् तिष्ठति।
Sanskrit Class 6 Chapter 10 Pdf With Answers
NCERT Sanskrit Solution for Class 6 Ruchira Part 1 | Class 6 Sanskrit Book Solution | कक्षा 6 रुचिरा भाग 1 के लिए एनसीईआरटी संस्कृत समाधान | कक्षा 6 संस्कृत पुस्तक समाधान
NCERT Sanskrit Solution for Class 6 रुचिरा भाग 1 | Class 6 Sanskrit NCERT Book Solution
कक्षा 6 में संस्कृत सुझाव निम्नलिखित हैं:
- संस्कृत व्याकरण के मूल सिद्धांत, वर्ण-माला, संज्ञा, सर्वनाम, क्रिया और सर्वधातु-पद की अध्ययन करें।
- संस्कृत भाषा के प्रथम शब्दों, मुहावरों और कहावतों का अध्ययन करें।
- एक विषय पर लेख लिखने के लिए संस्कृत व्याकरण का प्रयोग करें।
- संस्कृत साहित्य समझने में शुरुआत करें जैसे कि कथाओं और कविताओं का अध्ययन करें।
- वस्तुसूची, पत्र लेखन और संस्कृती विशेषों जैसे प्रथमिक ग्रहण-संबंधित शब्दों के उपयोग के बारे में सीखें।
- संस्कृत में उच्चारण, शब्द लेखन और वाक्य गठन की महत्त्वपूर्ण बातों को जानेंगे।
- संस्कृत साहित्य के साथ-साथ संस्कृत भाषा के मूल तत्वों से अवगत हों।
Chapter 3 of Sanskrit Ruchira Part 1 for Class 6 is titled Class 6 NCERT Sanskrit Ruchira Part 1 Chapter 10 Krishika Karmveera (कृषिका कार्मवीरा). This chapter introduces students to the basics of Sanskrit language, including the importance of understanding syllables, pronunciations, and the relationship between sounds and letters.
The chapter covers the following topics:
- Introduction to syllables in Sanskrit
- The three types of sounds in Sanskrit: Vowels (स्वर), Consonants (व्यंजन), and Semi-vowels (अनुस्वार)
- Writing the Sanskrit Alphabet (वर्णमाला)
- Introduction to Anuswara (अनुस्वार) and Visarga (विसर्ग)
- Explanation of how sounds are produced by different parts of the mouth
- Rules of pronunciation of Sanskrit words
- Brief information on the formation of words (पद-निर्माणम्)
Overall, this chapter aims to provide students with a strong foundation in the basics of Sanskrit, which will be essential for their future learning.
NCERT Sanskrit Solution for Class 6 Ruchira Part 1 | Class 6 Sanskrit Book Solution
NCERT Sanskrit Solution for Class 6 रुचिरा भाग 1 | Class 6 Sanskrit Book Solution
NCERT BOOK SOLUTIONS
NCERT SANSKRIT SOLUTION CLASS 6
NCERT SANSKRIT SOLUTION CLASS 7
NCERT SANSKRIT SOLUTION CLASS 8
NCERT SANSKRIT SOLUTION CLASS 9
NCERT SANSKRIT SOLUTION CLASS 10
YOUTUBE LINK: STUDY WITH SUSANSKRITA
https://www.youtube.com/channel/UCszz61PiBYCL-V4CbHTm1Ew/featured