CLASS – 6 SANSKRIT RUCHIRA PART – 1 CHAPTER – 1 SHABD PARICHAYA – 1 कक्षा – 6 रुचिरा भाग -1 प्रथम: पाठ: शब्द परिचयः – 1
class 6 ncert sanskrit ruchira part 1 chapter 1 shabd parichaya 1
class 6 sanskrit chapter 1,shabd parichay 1 in sanskrit class 6,class 6 sanskrit chapter 1 question answer,ncert sanskrit class 6 chapter 1,shabd parichay 1 sanskrit,shabd parichay in sanskrit class 6 chapter 1,class 6 sanskrit chapter 1 hindi translation,shabd parichay 1,class 6 sanskrit chapter 1 solution,class 6 sanskrit chapter 1 shabd parichay,sanskrit chapter 1 shabd parichay,class 6 sanskrit chapter 1 exercise solution,sanskrit chapter 1
कक्षा 6 के पाठ को सरल भाषा में समझाया गया है। संस्कृत रुचिरा भाग 1 पाठ 1 शब्दपरिचय: – 1 के प्रश्न उत्तर और हिन्दी अनुवाद एनसीईआरटी पुस्तक के अनुसार अपडेट किया गया है।
प्रथम: पाठ:
शब्दपरिचय: – 1
class 6 ncert sanskrit ruchira part 1 chapter 1 shabd parichaya 1
( हिन्दी अनुवाद )
Study With Susanskrita
NCERT BOOK SOLUTIONS | SANSKRIT SOLUTIONS FOR NCERT CLASS 6 CHAPTER 1 IN HINDI
संस्कृत | हिन्दी अनुवाद |
एष: क:? | यह ( पु. ) कौन है ? |
एषः चषक:। | यह गिलास है। |
किम् एष: बृहत:? | क्या यह बड़ा है ? |
न, एषः लघु:। | नहीं, यह छोटा है। |
सः कः? | वह( पु. ) कौन है ? |
सः सौचिक:। | वह दर्जी है। |
सौचिक: किं करोति ? | दर्जी क्या करता है ? |
किं सः खेलति ? | क्या वह खेलता है ? |
न सः वस्त्रं सीव्यति। | नहीं, वह वस्त्र सिलता है। |
एतौ कौ ? | ये दो ( पु. ) कौन है ? |
एतौ शुनकौ स्त:। | ये दो कुत्ते है। |
किम् एतौ गर्जत:? | क्या ये दोनों गरजते है ? |
न, एतौ उच्चैः बुक्कत:। | नहीं, ये दोनों जोर से भौकते है। |
तौ कौ ? | वे दो ( पु. ) कौन है ? |
तौ बलीवर्दौ स्त:। | वे दो बैल है। |
किं तौ धावत:? | क्या वे दो दौड़ते है ? |
न, तौ क्षेत्रं कर्षत:। | नहीं, वे दोनों खेत जोतते है। |
एते के ? | ये सब ( पु. ) कौन है ? |
एते स्यूता: सन्ति। | ये सब थैले है। |
किम्, एते हरितवर्णा:? | क्या ये सब हरे है ? |
नहि, एते नीलवर्णा: सन्ति। | नहीं, ये सब नीले है। |
ते के ? | वे सब ( पु. ) कौन है ? |
ते वृद्धा: सन्ति। | वे सब वृद्ध है। |
किम् ते गायन्ति ? | क्या वे सब गाते है ? |
नहि, ते हसन्ति। | नहीं, वे सब हंसते हैं। |
Study With Susanskrita
अभ्यास :
2. (क) वर्णसंयोजनेन पदं लिखत
यथा – च् + अ + ष् + अ + क् + अः – चषकः
स् + औ + च् + इ + क् + अः – सौचिकः
श + उ + न् + अ + क् + औ – शुनकौ
ध् + आ + व् + अ + त् + अः – धावत:
व् + ऋ + ध् + द् + आः – वृद्धाः
ग् + आ + य् + अ + न् + त् + इ – गायन्ति
(ख) पदानां वर्णविच्छेदं प्रदर्शयत
यथा – लघु – ल् + अ + घ् + उ
सीव्यति – स् + ई + व् + य् + अ + त् + इ
वर्णा: – व् + अ + र् + ण् + आः
कुक्कुरौ – क् + उ + क् + क् + उ + र् + औ
मयूरा: – म् + अ + य् + ऊ + र् + आः
बालक: – ब् + आ + ल् + अ + क् + अः
3. उदाहरणं दृष्ट्वा रिक्तस्थानानि पूरयत
यथा – चषक: | चषकौ | चषका: |
बलीवर्द: | बलीवर्दौ | बलीवर्दा: |
शुनक: | शुनकौ | शुनका: |
मृग: | मृगौ | मृगा: |
सौचिक: | सौचिकौ | सौचिका: |
मयूर: | मयूरौ | मयूराः |
4. चित्राणि दृष्ट्वा संस्कृतपदानि लिखत
गज:
काक:
चन्द्र:
ताल:
भल्लूक:
बिडाल:
5. चित्रं दृष्ट्वा उत्तरं लिखत
यथा – बालक: किं करोति ?
बालक: पठति।
अश्वौ किं कुरुत:?
अश्वौ धावत:।
कुक्कुरा: किं कुर्वन्ति ?
कुक्कुरा: बुक्कत:।
छात्रौ किं कुरुत: ?
छात्रौ पठत:।
कृृषक: किं करोति ?
कृषक: कर्षति।
गजौ किं कुरुत: ?
गजौ चलत:।
6. पदानि संयोज्य वाक्यानि रचयत
गजा: | चलन्ति |
सिंहौ | गर्जत: |
गायक: | गायति |
बालकौ | पठत: |
मयूराः | नृत्यन्ति |
7. मञ्जूषात: पदं चित्वा रिक्तस्थानानि पूरयत
( नृत्यन्ति, गर्जत:, धावति, चलत:, फलन्ति, खादन्ति )
(क) मयूराः | नृत्यन्ति। |
(ख) गजौ | चलत:। |
(ग) वृक्षा: | फलन्ति। |
(घ) सिंहौ | गर्जत:। |
(ङ) वानर: | खादति। |
(च) अश्व: | धावति। |
8. सः, तौ, ते इत्येतेभ्यः उचितं सर्वनामपदं चित्वा रिक्तस्थानानि पूरयत
यथा – अश्व: धावति। – सः धावति।
(क) गजा: चलन्ति। – ते चलन्ति।
(ख) छात्रौ पठत:। – तौ पठत:।
(ग) वानरा: क्रीडन्ति। – ते क्रीडन्ति।
(घ) गायक: गायति। – सः गायति।
(ङ) मयूरा: नृत्यन्ति। – ते नृत्यन्ति।
class 6 ncert sanskrit ruchira part 1 chapter 1 shabd parichaya 1
NCERT BOOK SOLUTIONS
NCERT SANSKRIT SOLUTION CLASS 6
NCERT SANSKRIT SOLUTION CLASS 7
NCERT SANSKRIT SOLUTION CLASS 8
NCERT SANSKRIT SOLUTION CLASS 9
NCERT SANSKRIT SOLUTION CLASS 10
YOUTUBE LINK: STUDY WITH SUSANSKRITA
https://www.youtube.com/channel/UCszz61PiBYCL-V4CbHTm1Ew/featured